Narcistische persoonlijkheidsstoornis

Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis zijn ambitieus en belust op roem en fortuin. Zij pochen over hun eigen prestaties, dromen van succes, denken dat ze uniek zijn in de wereld waardoor zij alleen begrepen kunnen worden door mensen die zelf bijzonder zijn. Zij willen graag bewonderd en op hun wenken bediend worden. Ook zijn zij vaak jaloers of denken juist dat anderen jaloers zijn op hen. Zij worden arrogant en hooghartig gevonden. De zelfoverschatting lijkt samen te hangen met een zeer kwetsbaar zelfgevoel.

Strijd en woede is een belangrijk bestanddeel in het leven van mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Zij willen dat alles op hun manier gebeurt en kunnen razend worden als iemand daar kritiek op heeft of er tegenin wil gaan. De kwetsbaarheid van het zelfgevoel komt enerzijds tot uitdrukking door grote behoefte aan bewondering en anderzijds door de grote woede waarmee zij kunnen reageren op een belediging of veronachtzaming.

De relaties met andere mensen zijn kwetsbaar. Mensen met narcistische persoonlijkheidsstoornis halen zich behalve hun eigen woede ook gemakkelijk de woede van anderen op de hals doordat zij zich niet aan de algemene normen en waarden houden. Ook kunnen zij mensen voor hun karretje spannen en zelfs uitbuiten. Regels zijn er alleen voor anderen. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis tonen weinig begrip voor anderen en zullen zich vooral met anderen bezighouden om er zelf beter van te worden. Het vermogen om zich in te leven in de gevoelens van andere mensen lijkt beperkt te zijn.

Wanneer je te maken hebt met iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis dan ga je je vroeg of laat afvragen of je nog wel meetelt. De persoon heeft jou ongetwijfeld eerst opgehemeld maar geleidelijk kom je er achter dat het diegene vooral te doen was om hem of haar te loven en te prijzen. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis kunnen zeer interessant zijn, maar vooral interessant doen. Ze scheppen op en ze zijn een tikkeltje snobistisch en dat is soms te zacht uitgedrukt. Op een gegeven moment voel je je gebruikt door deze mensen. Ze krijgen het soms goed voor elkaar om anderen voor hun karretje te spannen maar het gaat alleen goed zo lang ze niet tegengesproken worden. Kritiek verdragen ze slecht, dat merk je aan de gespannen stilte die er valt wanneer je ze afwijst of de razende woede waarin ze dan terecht komen. Het zijn de mensen die je jaren later nog iets kwalijk kunnen nemen. Het zijn vaak ijdele mensen die zichzelf graag horen spreken. Hun beste vrienden zijn degenen die hen bevestigen.

achtergrond

Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis worden gekenmerkt door het verhoogde gevoel van eigenwaarde dat zij hebben. Zij vinden zichzelf bijzonder en belangrijk en verwachten van anderen dat zij door hen met speciale aandacht behandeld worden. De zelfoverschatting lijkt samen te hangen met een zeer kwetsbaar zelfgevoel. Zij kunnen dan ook makkelijk depressief worden. Relatieproblemen en problemen op het werk komen veel voor als gevolg van hun stoornis. Dat levert stress op waar zij slecht tegen bestand zijn. De narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft niet de neiging om met het klimmen der jaren minder te worden. Ouder worden is op zich al een krenking van het zelfgevoel. "Midlife crisis" komt dan ook veelvuldig voor. De schattingen naar het voorkomen van deze stoornis lopen uiteen. Binnen de muren van een psychiatrisch ziekenhuis kunnen 2 tot 16 procent van de mensen deze stoornis hebben. In de algemene bevolking ligt het percentage onder de 1 procent. Er is geen erfelijke factor bekend. Wel wordt gedacht dat ouders door de wijze van opvoeden soms kunnen bijdragen aan het gevoel van grandioos en bijzonder zijn van hun kind.

behandeling

Behandeling van de narcistische persoonlijkheidsstoornis is moeilijk. De patiënt is niet gewend om anderen om hulp te vragen. Dat is een krenking op zich. De therapeut kan zeer op de proef worden gesteld: hij moet bij voorkeur voldoen aan de allerhoogste kwalificaties (alleen het beste is goed genoeg) en hij zal moeten voelen dat het een hele eer is om deze patiënt te mogen behandelen. Desondanks voelen mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis zich soms zo kwetsbaar dat zij in een therapie hopen te leren daar mee om te gaan. Ook kan de kwetsbaarheid van hun zelfgevoel een afspiegeling vinden in een stemmingsstoornis.

Over het algemeen zullen medicijnen geen rol van betekenis spelen bij de therapie. De stemmingswisselingen van iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis kunnen echter zo heftig zijn dat lithiumzouten of andere stemmingsstabilisatoren nodig zijn. Na grote krenkingen (afgewezen worden) kunnen deze mensen vaak langdurig somber en wanhopig worden. Soms kunnen antidepressiva dan ook nodig zijn. Voorbeelden van stemmingsstabilisatoren zijn lithium, carbamazepine (Tegretol) en valproïnezuur (Depakine).

 

Zet een royale eerste stap, vraag een eConsult !